De digitale handtekening of elektronische handtekening is een digitale variant van de
handgeschreven handtekening. Enkele partijen bieden hiervoor software aan die bedrijven
kunnen gebruiken om contracten, documenten en offertes te laten ondertekenen.
Toch is nog niet altijd duidelijk aan welke eisen deze elektronische versie moet voldoen en
of alle soorten bedrijven er gebruik van kunnen maken. Voor sommige clausules in
overeenkomsten gelden namelijk aanvullende eisen.

Welke soorten handtekeningen zijn er?

Naast de handgeschreven versie, zijn er grof gezegd drie manier van digitaal ondertekenen,
te weten:

1. gewone elektronische handtekening
2. geavanceerde elektronische handtekening
3. gekwalificeerde elektronische handtekening

De wet zegt letterlijk dat de elektronische handtekening hetzelfde rechtsgevolg heeft als de
handgeschreven manier van ondertekenen. Kanttekening die hierbij wordt gemaakt, is wel
dat de methode die daarvoor wordt gebruikt voldoende betrouwbaar moet zijn als wordt
gekeken naar het doel waarvoor de handtekening wordt ingezet.

Waar moet je dan op letten?

Bij gebruik van dergelijke software moet je bedenken dat hoe belangrijker het document is,
hoe zekerder je ervan moet zijn dat degene die de handtekening zet ook daadwerkelijk de
persoon is van wie je de handtekening nodig hebt en je dus kunt bewijzen dat deze persoon
ook echt zelf ondertekend heeft.
Hiervoor zijn verschillende verificatiemethodes ontwikkeld. Je kunt in persoon laten
ondertekenen, via SMS of via iDin verifiëren met wie je te maken hebt. In persoon
ondertekenen gaat eigenlijk alleen op als je in een winkel staat en bijvoorbeeld keukens
verkoopt of als je als verpleegster langs patiënten moet die moeten aftekenen dat je bent
geweest. Als dan een handtekening nodig is kan met een tablet een krabbel worden gezet.
Bij verkoop op afstand of offertes per mail is het belangrijk dat kan worden gecontroleerd wie
heeft ondertekend als ooit discussie ontstaat. Dit kan dus via SMS en iDin. SMS is al een
sterke methode, omdat de ondertekenaar dan op zijn eigen telefoonnummer een unieke
code ontvangt en daarmee kan aantonen dat hij de juiste ondertekenaar is.
iDin gaat nog een stapje verder. Dan moet de klant namelijk inloggen via zijn bank met iDeal
en daarmee zijn identiteit verifiëren. In deze gevallen wordt het voor de rechter makkelijker
om bewezen te achten dat de ondertekenaar ook daadwerkelijk de betrokken persoon was.

Wanneer kan digitaal ondertekenen niet?

Wettelijk is vastgesteld dat aanbod en aanvaarding zorgt voor een rechtsgeldige
overeenkomst. Toch zijn er clausules in overeenkomsten die een schriftelijkheidsvereiste
kennen. Bij dergelijke contracten is de mondelinge overeenkomst niet geldig en moet
gebruik worden gemaakt van een gekwalificeerde handtekening.
Dit zou kunnen opgaan voor makelaars, omdat koop en verkoop van onroerend goed een
schriftelijkheidsvereiste kent. Dit geldt ook voor ondertekenen van de arbeidsovereenkomst
met proeftijd, boetebeding en concurrentie- of relatiebeding.
Deze komt tot stand door een unieke persoonlijke code van een ondertekenaar te koppelen
aan het document (via een zogenaamde cryptografische techniek). de gekwalificeerde
elektronische handtekening is daarbij nog veiliger omdat de persoonlijke code dan door een
speciale certificeringsinstantie aan de ondertekenaar wordt verstrekt, bijvoorbeeld op een
smartcard of USB-stick. Om hieraan te voldoen moet iedere ondertekenaar zich bij een
speciaal bedrijf identificeren, en daarna voortaan via een smartcard of usb token zijn of haar
elektronische handtekening zetten.
Omdat dit heel omslachtig is, bestaat er eigenlijk nog geen draagvlak voor.